سرویس اقتصادی مشرق _ مشکل اقتصادی یک پدیده مبتلی‌به در تمام کشورهای دنیاست. در واقع هیچ اقتصادی در جهان وجود ندارد با مشکلاتی در ابعاد مختلف اقتصاد مواجه نباشد.

خوانش‌ها و مطالعات مختلفی در این زمینه لازم است تا افکار عمومی جامعه ما با این حقیقت آشنا شوند که حتی کشورهای اروپایی و آمریکا نیز با مشکلاتی از قبیل فقر مطلق، ناتوانی برخی شهروندان در تأمین غذا و کالری، کاهش قدرت خرید و... مواجه‌اند و حتی در برخی آمارها از ایران اسلامی هم بدترند.

مثلا شاید کمتر کسی بداند که بیش از ۴۰ میلیون نفر در آمریکا محتاج نان شب هستند به گونه‌ای که دولت مجبور به ارائه یارانه غذا به آنهاست. طبق نظرسنجی "پیو" بسیاری از مردم فرانسه نمی‌توانند به دلخواه غذا بخورند، در برخی کشورهای اروپایی به خانواده‌ها آموزش استفاده از پوشک چند بار مصرف برای کودکان داده می‌شود و یا همینطور می‌توان به آمار فقر مطلق در انگلستان اشاره کرد که از ایران هم بیشتر است. [۱]

در رویه دیگر ماجرا یعنی "مثبتات اقتصادی" نیز به همین روال رقابت زیادی بین اقتصادهای روز دنیا در جریان است.

اقتصادهای دنیا با نسبت‌های متفاوت اما رقابتی تلاش می‌کنند تا امتیازات و مزیّت‌های اقتصادی خود را در دو بعد اقتصاد خرد و کلان ارتقا ببخشند.

مثلا می‌دانیم که معضل مسکن اگرچه در عمده کشورهای پیشرفته حل شده است اما در ایران همچنان مشکلات عدیده‌ای در این رابطه وجود دارد.

در عین حال یکی از شاخص‌ترین ملاک‌های اقتصادی دنیا شاخص محرومیت است که به برخورداری اکثریت مردمان یک کشور از امکاناتی مثل آب لوله‌کشی، برق، گاز لوله‌کشی، آشپزخانه، حمام، مسکن ایمن و اینترنت می‌پردازد.

در این زمینه شاید جالب باشد که بدانید بخش کثیری از مردم در کشور هندوستان به آب سالم دسترسی ندارند. و یا در بسیاری از کشورهای اروپایی به دلیل هزینه گران برق؛ مردم از وسایل سرمایشی استفاده نمی‌کنند و یا کم استفاده می‌کنند.

*امتیاز اقتصادی شاخص ایران در خروج از محرومیت

ایران اسلامی در این شاخص بواسطه نگاه عدالت‌محور خود و توجه ویژه حکمرانی اسلامی به مفهوم مستضعفین؛ یکی از بهترین جایگاه‌های جهانی را در اختیار دارد.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی که یک نهاد علمی با اسناد و آمار مورد وثوق در ایران است؛ به تازگی آمار جالبی را پیرامون شاخص محرومیت در کشورمان ارائه کرد.

دکتر بابک نگاهداری، رئیس این مرکز به تازگی با اعلام خروج ۹.۳ میلیون نفر جمعیت کشور از محرومیت طی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۰ گفته است:‌ بررسی روند شاخص‌های محرومیت در چهار دهه گذشته نشان‌می‌دهد که محرومیت در هر یک از شاخص‌های موردنظر شامل دسترسی به آب لوله‌کشی، شبکه برق، گاز لوله‌کشی، امکانات ضروری زندگی مثل آشپزخانه و حمام، مسکن ایمن و حتی در سال‌های اخیر اینترنت به‌طور قابل توجهی کاهش یافته‌است.

طبق گزارش رسمی این مرکز، نگاهداری تصریح می‌کند:‌ بر اساس بررسی‌های کارشناسان ما در مرکز پژوهش‌های مجلس، نرخ محرومیت در کل کشور، از ۱۸.۲ درصد در سال ۱۳۸۵ به ۳.۱ درصد در سال ۱۴۰۰ رسیده است.

او می‌افزاید: ‌نرخ محرومیت در مناطق شهری، از ۱۰ درصد در سال ۱۳۸۵، به کمتر از ۲ درصد در سال ۱۴۰۰ و در مناطق روستایی از ۳۳ درصد به ۷ درصد کاهش یافته ‌است. [۲]

*این پیشرفت به پسرفت تبدیل می‌شود اگر...

خروج بیش از ۹ میلیون ایرانی از معیارهای محرومیت در علم اقتصاد سبب مسرّت و حال خوب است و ایران و ایرانی باید به این اتفاق مثبت اقتصادی افتخار کنند.

بله!

ما هنوز با مشکلات عدیده‌ای در اقتصاد مواجهیم و حتی در برخی شاخص‌ها مثل قدرت خرید و فقر پسرفت هم داشته‌ایم. لکن زندگی در زیست اجتماعی یعنی رؤیت نقاط مثبت و منفی در کنار هم و ناامید نبودن.

خاصّه در فضای اقتصادی ایران که یک اقتصاد درونزا در حکومتی عدالت‌محور و عقلانیت‌گراست و گزینه‌هایی مثل بن‌بست و ناامیدی هیچ جایی در ایران ندارد.

خروج بیش از ۹ میلیون ایرانی از معیارهای محرومیت که ثمره تلاش تمام دولت‌ها است البته حتما بایستی پاس داشته و تقویت شود زیرا هشدار مهم آن است که این شاخص هم می‌تواند به سرنوشت شاخص‌هایی مثل قدرت خرید و فقر نسبی مبتلی شود. شاخص‌هایی که ما در آنها در حال پیشرفت بودیم (اگرچه جامعه به دلیل استیلای فضای فتنه اقتصادی از این پیشرفت‌ها مطلع نبود) اما به دلیل بی‌مهری جامعه، بی‌خبری مردم، ناشکری، رأی بد و بی‌توجهی برخی دولت‌ها خاصّه طی سال‌های اخیر؛ در پیرامون و گرداگرد آنها دیوار حائل و سنگر ساخته نشد و در نتیجه این شاخص‌ها از روند پیشرفت وارد پسرفت شدند.

باید در کنار هر شاخص مثبتی در اقتصاد و فرهنگ و... سنگر ساخت و همه اعم از مردم و مسئولان مکلفیم که از این مثبتات دفاع کنیم.

خروج بیش از ۹ میلیون ایرانی از محرومیت؛ یک آغاز خوبی و هیجانی برای بهتر شدن اوضاع اقتصادی و رفع مشکلات است.

***

1_https://www.fardanews.com/fa/tiny/news-921417

2_https://rc.majlis.ir/fa/news/show/1814711